سلکتور گیربکس اتوماتیک: از عملکرد تا خرابی‌ها

سلکتور گیربکس

اگر بخواهیم به یکی از مهم‌ترین اختراعات بشر در زمینه قطعات خودرو اشاره کنیم، بدون شک باید نام گیربکس اتوماتیک را به‌میان آوریم. این آپشن که برای اولین‌بار در خودروهای آلمانی و آمریکایی مشاهده شده است، دارای اجزا و قطعات مختلفی است که سلکتور گیربکس از مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود. با توجه به نقش مهم سلکتور گیربکس اتومات، در ادامه به معرفی این قطعه، کاربرد آن و همچنین دلایل و علائم خرابی سلکتور گیربکس اتوماتیک می‌پردازیم.

سلکتور گیربکس چیست؟

اگر به‌دنبال پاسخ این سوال هستید که سلکتور گیربکس چیست، باید بدانید که این قطعه، امکان تعویض دنده را در اختیارتان قرار می‌دهد. البته در خودروهای اتوماتیک، برای تعویض خودکار دنده، فقط کافی است پدال گاز را فشار دهید. این قطعه در صنعت خودروسازی دارای اهمیت بسیاری است، وظایف و کاربردهای متعددی دارد که سلامت آن، در نحوه عملکرد خودرو تاثیر زیادی دارد که یکی از کارهای اصلی این قطعه نمایش و اعلان علائم PRND  به کامپیوتر گیربکس خودرو است و همچنین کامپیوتر گیربکس با توجه به اعلام سلکتور گیربکس، این اطلاعات را برای راننده روی صفحه کیلومتر خودرو به نمایش می‌گذارد

 بنابراین باید برای بررسی و سرویس دوره‌ای این بخش از ماشین اقدام کنید و نسبت به علائم خرابی سلکتور گیربکس حساس و دقیق باشید.

کاربرد سلکتور گیربکس

به‌طور کلی، نحوه کارکرد این قطعه و روش مناسب نگهداری از آن، با توجه به نوع گیربگس اتوماتیک متفاوت خواهد بود. پیش از بررسی کاربرد این قطعه بهتر است نگاهی به انواع گیربکس خودکار بیندازیم. رایج‌ترین انواع گیربکس‌های اتوماتیک عبارت است از:

  • گیربکس اتوماتیک هیدرولیکی AT
  • گیربکس‌های دوکلاچه خشک و تر
  • گیربکس نوع AMT
  • گیربکس CVT

در تمام گیربکس‌های اتومات ذکر شده، قطعه‌ای به‌نام سلکتور قرار دارد که یک قطعه چندحالته محسوب می‌شود. نحوه کارکرد این قطعه در اثر عواملی همچون کارکرد زیاد، نگهداری نامناسب، خارج شدن از تنظیمات و اتمام عمر استفاده از آن، دچار ایرادات و مشکلاتی می‌شود که علائم آن را هنگام تعویض دنده مشاهده خواهید کرد. آشنایی با کاربرد این قطعه و وظایفی که برعهده دارد، به شما در بررسی سلامت و نحوه عملکرد آن کمک می‌کند. وظایف سلکتور گیربکس اتومات به شرح زیر است:

  • تعویض دنده
  • نمایش عدد دنده در حال کار روی نمایشگر خودروهای اتومات
  • روشن کردن چراغ عقب در خودروهای اتوماتیک(زمان دنده عقب)
  • تعیین وضعیت صحیح دنده در هنگام استارت اولیه
  • و…

چرا تنظیم بودن سلکتور گیربکس مهم است؟

توجه به تنظیمات صحیح سلکتور گیربکس اهمیت زیادی دارد؛ چراکه روی عملکرد این قطعه و همچنین فعالیت سایر قطعات موثر است. درصورت عدم تنظیم این قطعه، اطلاعات به‌صورت ناقص به کامپیوتر خودرو ارسال می‌شود و شرایطی مانند جانرفتن دنده یا عملکرد معکوس جعبه دنده به‌وجود می‌آید.

برای تعمیر این قطعه و اطمینان از تنظیمات صحیح آن می‌توانید از راهنمایی کارشناسان اتوماتیک کار استفاده کنید و از سلامت و یا وجود علائم خرابی این قطعه اتوماتیک مطمئن شوید. این اقدام به شما در جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی ناشی از تنظیم نادرست این قطعه کمک می‌کند.

دلایل خرابی سلکتور گیربکس اتوماتیک

تجربیات در زمینه تعویض سلکتور گیربکس اتوماتیک نشان دهنده این موضوع مهم است که علت رایج خرابی سلکتور، پاشیدن آب روی این قطعه اصلی خودرو است. نحوه قرارگیری سلکتور به‌گونه‌ای است که کنار و یا روی گیربگس تعبیه می‌شود تا از نفوذ و عبور آب به آن جلوگیری شود. در صورت نفوذ آب به سلکتور باید آن را به‌طور کامل خشک کنید؛ چراکه این شرایط باعث عملکرد نامناسب اتصالات و قطع اتصال با دیگر بخش‌ها می‌شود. همچنین، این وضعیت باعث فرسودگی این قطعه و بروز مشکل در نحوه کارکرد این قطعه خواهد شد.

علائم خرابی سلکتور گیربکس

خرابی سلکتور گیربکس اتوماتیک بدون شک روی عملکرد آن تاثیر منفی خواهد داشت. برای تعمیر این قطعه در بهترین زمان، باید ابتدا با علائم خرابی این قطعه آشنا باشید. مشاهده نشانه‌های مشکل در این قطعه به این معنی است که باید از کمک کارشناسان ماهر و تعمیرکاران حرفه‌ای استفاده کنید. بنابراین برای اطمینان از علت خرابی این قطعه و همچنین کارهای اقداماتی لازم برای درست کردن آن، با کارشناسان اتوماتیک کار در تماس باشید. برخی از رایج‌ترین نشانه‌های خرابی این قطعه شامل موارد زیر است:

خاموش نشدن خودرو

خرابی سلکتور در برخی از خودروها با خاموشن نشدن خودرو بروز پیدا می‌کند. دلیل این اتفاق این است که راننده نمی‌تواند سوییچ را خارج کند. خاموش نشدن خودرو را می‌توان یکی از خطرناک‌ترین وضعیت‌های خرابی سلکتور گیربگس درنظر گرفت؛ به‌ویژه اگر ماشین روی حالت‌هایی غیر از P و N خاموش شود. در این وضعیت دیگر نمی‌توانید خودرو را روشن کنید و باید برای تعویض این قطعه اتوماتیک و یا تعمیر آن به کارشناسان اتوماتیک کار مراجعه کنید.

تاخیر در تعویض دنده

درست است که احساس ضربه و همچنین تاخیر در زمان تعویض دنده علت‌های مختلفی دارد؛ اما خرابی سلکتور نیز باعث این اتفاق می‌شود. باید بدانید که گیربکس سالم، درخواست راننده برای تعویض دنده را به‌سرعت و بدون هیچ مشکل و تاخیری پاسخ می‌دهد.

عدم تطابق دنده درگیر با عدد روی نمایشگر دنده

همان‌طور که در بررسی کاربرد سلکتور گیربکس اشاره شد، نمایش عدد دنده درحال کار روی نمایشگر دنده از اصلی‌ترین وظایف این قطعه محسوب می‌شود. بنابراین زمانی که بین عدد روی نمایشگر و دنده درگیر همخوانی وجود ندارد، باید برای بررسی وضعیت سلامت این قطعه اقدام کنید. طریقه تعویض این قظعه به‌قدری مهم است که باید این کار توسط تعمیرکاران ماهر انجام شود.

روشن شدن آلارم گیربکس اتوماتیک

در صورت خرابی این قطعه و عدم نمایش صحیح حالت‌هایPRND  روی صفحه کیلومتر، کامپیوتر گیربکس خطای سلکتور را ثبت می کند و زمانی که این خطا ثبت شود، آلارم گیربکس اتوماتیک خودرو روشن می شود . با روشن شدن این آلارم، گیربکس بر روی حالت اضطراری می رود و تعویض دنده رخ نمی‌دهد. با خاموش کردن به صورت مقطعی این مشکل حل می شود ولی در نهایت برای تعمیرات و عیب یابی گیربکس اتوماتیک بایستی به تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک مراجعه بشود.

ضربه در تعویض دنده ها

اگر سلکتور گیربکس با مشکل مواجه شود و حالت های PRND را به درستی نمایش ندهد. زمانی که دسته دنده توسط راننده بین حالت های R و D جابه‌جا می شود . این تغییر وضعیت دسته دنده با ضربه شدیدی چه در حالت D یا در حالت R همراه است. که در این صورت توسط دستگاه دیاگ این مشکل عیب یابی شود و معمولا هم با تعویض سلکتور این مشکل حل می شود و به داخل گیربکس اتوماتیک مربوط نیست .

روشن نشدن خودرو

سلکتوری که خراب شده باشد، اطلاعات مربوط به وضعیت صحیح دنده را که رو حالت‌های P یا N است به کامپیوتر خودرو ارسال نمی‌کند. در این شرایط، وقتی خودرو روی وضعیت‌هایی مانند R یا  D باشد، اجازه روشن شدن خودرو نیز داده نمی‌شود.

عدم حرکت خودرو بعد از روشن شدن

همان‌طور که اشاره شد، طریقه تعویض سلکتور گیربکس و دقت روی سلامت آن اهمیت زیادی دارد. زمانی که سلکتور دچار مشکل باشد، ارتباط صحیح و موثری با کامپیوتر گیربکس برقرار نمی‌کند؛ بنابراین ممکن است حتی روی حالت‌های حرکت دنده، مانع از حرکت خودرو شود.

روشن شدن خودرو در دنده حرکتی

پیش‌تر به این سوال که چرا تنظیم بودن سلکتور گیربکس مهم است؟ پاسخ دادیم؛ زیرا تنظیمات درست این قطعه در سلامت و عملکرد صحیح خودرو نقش مهمی ایفا می‌کند. در برخی موارد، خرابی گیربگس اتوماتیک با علائم معکوس بروز پیدا می‌کند، به این شکل که:

  • اهرم دنده در حالت خلاص یا پارک است؛ اما خودرو روشن نمی‌شود.
  • اهرم دنده در حالت حرکت قرار دارد؛ اما خودرو روشن می‌شود.

روشن نشدن چراغ دنده عقب

در گیربکس اتوماتیک بر خلاف اتومات های دستی ما دیگر فشنگی دنده عقب نداریم و کار فشنگی گیربکس دنده معمولی را این قطعه انجام می‌دهد. زمانی که گیربکس در حالت دنده عقب قرار می‌گیرد، سلکتور گیربکس چراغ های دنده عقب و همچنین مانتیتور دنده عقب را روشن می کند. حالا اگر سلکتور گیربکس اتوماتیک به مشکل برخورد کند، شما چراغ های دنده عقب، مانیتور دنده عقب و حتی سنسورهای دنده عقب هم فعال نمی‌شود و شما برای گرفتن معاینه فنی برمی‌خورید.

راهکار مناسب هنگام مشاهده علائم خرابی سلکتور گیربکس اتوماتیک چیست؟

حالا که با علائم و نشانه‌های خرابی سلکتور گیربکس آشنا شدید؛ نوبت آن رسیده است که برای تعمیر یا تعویض این قطعه اقدام کنید. از آنجایی که تمام قطعات خودرو مانند یک سیستم یکپارچه با یکدیگر ارتباط دارند و کارکرد هرکدام از آن‌ها روی عملکرد دیگری تاثیر دارد، باید هرگونه اختلال در نحوه کار این قطعه اتوماتیک را در اسرع وقت رفع کنید. کارشناسان اتوماتیک کار با سال‌ها تجربه در ارائه خدمات به مشتریان و درنظرگرفتن بهترین و مناسب‌ترین قیمت‌ها، پیشتیبانی امن و کاربلد در تعمیر خودروی شما هستند. برای این کار فقط کافی است با شماره……… تماس بگیرید و علائم مشکوک و دردسرساز مشاهده شده در عملکرد خودرو را اعلام کنید.

عدم شست شوی موتور گیربکس خودروهای اتومات

۹۰ درصد ایرادات سلکتور گیربکس مخصوصا در ماشین هایی همچون ۲۰۶ – ۲۰۷ – ال نود – مگان – ساندرو و خودروهایی که دارای گیربکس های AL4 و  DP0   هستند به دلیل نفوذ آب به داخل قطعه سلکتور است .که این نفوذ آب می تواند در اثر موتورشویی رخ دهد و یا در اثر هواگیری اشتباه برای آب رادیاتور، بدین صورت که شما زمانی پیج های هواگیری را برای هواگیری باز می کنید آبی که برای هواگیری خارج می شود روی قطعه سلکتور ریخته و باعث سوختن برد سلکتور می شود.</p>

موقعیت قرارگیری سلکتور گیربکس اتوماتیک

سلکتور گیربکس با توجه به نوع طراحی گیربکس هم می تواند روی گیربکس قرار بگیرد و هم می تواند داخل گیربکس و زیر کارتل قرار بگیرد. در اکثر طراحی ها سلکتور روی گیربکس قرار گرفته است . در دو حالت چه روی گیربکس قرار گرفته و چه در داخل گیربکس و زیر کارتل تعبیه شده باشد برای تعویض سلکتور نیازی نیست که گیربکس اتوماتیک را پایین بیاورید و همواره روی کار می توانید عیب سلکتور گیربکس را رفع کنید.

 

تنظیم کردن سلکتور گیربکس اتوماتیک

اکثر گیربکس های اتوماتیک سلکتورشان به صورتی طراحی شده است که قابلیت تنظیم شدن دارند. امکان دارد که برخی اوقات با خرابی سیم دنده، این قطعه از رگلاژ خارج شود . در چنین شرایطی لازم است برای تنظیم سلکتور حتما به تعمیرگاه تخصصی مانند اتوماتیک کار مراجعه کنید. این تنظیم کردن این قطعه در گیربکس های مختلف متفاوت است. این ایراد به عنوان مثال در گیربکس AL4 مانند ۲۰۶ یا ۲۰۷ نصب است خیلی شایع می باشد که سلکتور خراب می شود و نیازمند به تنظیم پیدا می کند. در سایر خودروها نیز موضوع وجود دارد ولی نحوه تنطیم کردن در هر خودرویی متفاوت است.

سخن پایانی

سلکتور گیربکس چیست و نشانه‌های خرابی آن کدام است؟ پیش‌تر به‌طور کامل به بررسی پاسخ این سوالات پرداختیم؛ چراکه سلامت این قطعه در عملکرد صحیح و بی‌دردسر خودرو نقش موثر و مهمی ایفا می‌کند. این قطعه در صورت خرابی، اطلاعات را به‌طور ناقص به کامپیوتر گیربکس ارسال می‌کند و درنهایت با علائمی مانند عدم تعویض دنده، خاموش نشدن ماشین، تغییر ناخواسته دنده و … بروز پیدا می‌کند. از آنجایی که نحوه کارکرد این قطعه در عملکرد کلی خودرو تاثیر دارد، بهتر است علائم و نشانه‌های خرابی این قطعه که پیش‌تر ذکر شد را به خاطر بسپارید.

سلکتور گیربکس

فهرست مطالب